Wat is stagflatie? - Beleggen tijdens stagflatie

Stagflatie is een macro-economisch fenomeen waarbij aanzienlijke inflatie en economische stagnatie tegelijkertijd optreden in de economie. De redenen voor dit fenomeen zijn te vinden in de aanbodschok, die een prijsstijging en een enorme vermindering van de productie veroorzaakt.

Lees hier meer over de effecten van stagflatie op de beurs en hoe u kunt handelen.

Wat is de oorzaak van stagflatie?

Een negatieve aanbodschok: een vermindering van het aanbod van een consumptiegoed zorgt ervoor dat de prijs ervan stijgt, zelfs bij een lage vraag.

Dit concept werd pas in 1965 gecreëerd tijdens de toespraak van de Britse politicus Lan Macleod in het parlement. Sindsdien begint het aan belang te winnen. De belangrijkste oorzaken van stagflatie zijn:

• Stijging van de prijzen van belangrijke grondstoffen voor de economie, zoals ruwe olie, of de stijging van de prijs van zwart goud in de jaren 70 eindigde in een aanbodschok, en dit leidde tot stagflatie,
• Buitensporige uitgifte van geld door de staat, om de economie uit een recessie te halen,
• Buitensporige overdrachten van de staat aan de samenleving, d.w.z. een verhoogde geldhoeveelheid in de economie,
• Te plotselinge afkoeling van de economie, als gevolg van het uiteenspatten van de speculatieve zeepbel op de vastgoed- of aandelenmarkt.

De strijd tegen stagflatie is als tegen windmolens vechten. Aan de ene kant moet de centrale bank het monetaire beleid verkrappen om de inflatie terug te dringen, terwijl ze aan de andere kant de economische groei moet ondersteunen en de rente moet verlagen.

Waar komt stagflatie vandaan?

Stagflatie kan, zoals eerder vermeld, het gevolg zijn van een aanbodschok, het uiteenspatten van een vastgoed- of aandelenzeepbel, maar ook van een toename van de geldhoeveelheid. In feite is de sleutel tot de eerste twee factoren de laatste, d.w.z. de geldhoeveelheid.

De toegenomen geldhoeveelheid betekent dat er steeds meer Amerikaanse dollars in de economie terechtkomen. Als er eerder $1.000 in de economie was, dan werden alle materiële goederen zo geprijsd dat $1.000 aan de handel kon voldoen. Als er steeds meer materiële goederen in onze economie verschenen, daalden de prijzen. Aan de andere kant leidde een toename van de geldhoeveelheid met nog eens $1.000 tot een situatie waarin $2.000 zich in de economie bevond en alle producten zo werden gewaardeerd dat een bepaald bedrag voldoende was om transacties uit te voeren.

De jaarlijkse groei van de M2-geldhoeveelheid in de Verenigde Staten tijdens stagflatie liep op tot 12 procent. Dit betekent dat de huidige waarde van alle Amerikaanse dollars in de economie met 12 procent op jaarbasis is gedaald. Een onnodige toename van de geldhoeveelheid leidde dus tot een hogere inflatie, en de recessie tot een stagflatie in de economie. Onderstaande grafiek illustreert de toename van de M2-geldhoeveelheid in de VS.

Het monetaire aggregaat M2 omvat contanten, niet-contant geld, alsmede deposito's en overige verplichtingen van banken aan niet-bancaire entiteiten met een initiële looptijd van maximaal 2 jaar en deposito's met een opzegtermijn van ten hoogste 3 maanden (inclusief).

Op het hoogtepunt verhoogden de Amerikaanse monetaire autoriteiten de geldhoeveelheid met maximaal 12 procent op jaarbasis. Deze situatie hield lange tijd aan. Het probleem was dat de inflatie de economische groei tegenhield en dat de Federal Reserve deze koppig nastreefde.

Het effect van de toename van de geldhoeveelheid was een stijging van de prijzen. De onderstaande grafiek toont de driemaandelijkse CPI-inflatiemetingen in de Verenigde Staten over dezelfde periode als stagflatie, d.w.z. tussen 1972 en 1984. De consumenteninflatie bedroeg toen 14 procent op jaarbasis.

De toename van de geldhoeveelheid leidde tot een stijging van de grondstoffenprijzen en tot een aanbodschok. Dit vertaalde zich aan de andere kant in een afname van het vertrouwen van beleggers in de aanstaande maatregelen van de regering. Beleggers vreesden voor hun toekomst, het aanbod van goederen werd verminderd en dus begonnen de prijzen te stijgen.

Wat zijn de effecten van stagflatie?

De eerste stagflatie vond plaats in de jaren 70 van de vorige eeuw. De belangrijkste reden die door de media wordt gegeven, is de meervoudige stijging van de prijs van ruwe olie en de vermindering van de productie ervan door de OPEC-landen. Het resultaat van een dergelijke actie vertaalde zich in een verviervoudiging van de olieprijs, waarna veel sterk geïndustrialiseerde landen in economische stagnatie raakten. De stijgende energieprijzen hebben geleid tot een inflatie die is opgelopen tot 13 procent.

De stijging van de olieprijzen hoefde geenszins plaats te vinden vóór de devaluatie van de Amerikaanse dollar. Een paar jaar voor de stijging van de olieprijzen devalueerden de Amerikaanse monetaire autoriteiten hun munt met 10 procent. De aanbodschok heeft deze tendensen alleen maar versterkt. Stagflatie in de Verenigde Staten had een zeer negatieve impact op de industriële productie, waar de industriële productie een zeer grote daling liet zien. De kwartaalcijfers van de industriële productie die op jaarbasis worden gepubliceerd, worden weergegeven in de onderstaande grafiek.

De industriële productie was in die tijd veel belangrijker voor de Verenigde Staten dan nu, omdat het een veel groter deel van het bruto binnenlands product uitmaakte. Op het hoogtepunt van de economische stagflatie daalde de productie zelfs met meer dan 10 procent op jaarbasis. Het hele jaar 1975 werd gekenmerkt als een van de grootste en gevaarlijkste crisissen. We konden een herhaling hiervan zien t in 1980 en 1982, waar de productie ook stopte met ontwikkelen en zelfs afnam. Het gevolg hiervan was een stijging van het werkloosheidspercentage tot niveaus die lange tijd niet meer waren gezien.

De werkloosheid tijdens de periode van daling van de productie steeg van vijf procent naar 10 procent. Het is de moeite waard om eraan te denken dat ondanks de daling van de werkloosheid, de inflatie zeer hoog bleef als gevolg van de eerdere verslechtering van de Amerikaanse dollar door het buitensporige aanbod van de valuta. De Amerikaanse regering worstelde met het hoogste werkloosheidspercentage in 1983, waar het steeg tot bijna 11 procentpunten.

Het effect van dalende productie en economische groei is een verminderde vraag van de consument naar goederen van hogere orde. Niemand geeft uit, iedereen spaart voor de minder goede dagen. Niemand weet zeker wanneer ze hun baan kunnen verliezen. Beleggers voelen zich onzeker en stoppen met uitgeven. Aan de andere kant worden stijgende prijzen veroorzaakt door dalende productie en stijgende prijzen van grondstoffen. Dit alles vertaalt zich in een daling van het nominale en reële bruto binnenlands product.

Het nominale bruto binnenlands product wordt berekend op basis van de contante waarde van geld, terwijl het reële bruto binnenlands product wordt berekend op basis van de reële waarde van geld.

Een daling van het nominale bruto binnenlands product betekent dus dat de economie krimpt, ondanks de stijgende prijzen. Dit is een zeer destructief fenomeen. De onderstaande grafiek illustreert de nominale bbp-groei op jaarbasis.

De economische groei in de Verenigde Staten tijdens stagflatie is vaak negatief geweest. Als we er rekening mee houden dat de nominale bbp-groei in de grafiek werd gepubliceerd, blijkt dat de economie veel meer is gekrompen. Het nominale bruto binnenlands product wordt berekend aan de hand van de lopende prijzen, die in die tijd voortdurend stegen, en toch waren de BBP-cijfers in 1974 en 1982 negatief.

Voor ons is het slechts een grafiek, maar voor de samenleving was het een echte tragedie. De prijzen van alle consumptiegoederen stegen, de Amerikaanse dollar daalde in waarde en met onze lonen konden we veel minder goederen kopen dan voorheen. Stagflatie is een echte economische killer.

De impact van stagflatie op de kapitaalmarkt

De aandelenmarkt beleefde van 1972 tot 1982 een onzichtbare beurscrash. Wat bedoelen we hiermee? De Dow Jones Industrial Average daalde gedurende 10 jaar met 40 procent en maakte vervolgens alle verliezen goed. Na 10 jaar zat hij op hetzelfde niveau, maar dit is een illusie. Gedurende deze 10 jaar stegen de prijzen in de economie, gemeten aan de hand van de CPI-index, met 137 procent. Dit staat synoniem voor een afname van de koopkracht van de Amerikaanse dollar.

Als we in 1972 zo een $60 hadden geïnvesteerd en één eenheid van een Dow Jones hadden gekocht, zouden we in 1982 hetzelfde bedrag hebben gehad, maar met dezelfde hoeveelheid valuta zouden we 60 procent minder consumptiegoederen hebben gekocht. Dit staat synoniem voor een afname van de koopkracht van de valuta en een daling van de aandelenkoersen. Alles wordt geïllustreerd in de onderstaande grafiek.

De CPI-inflatie werd gemarkeerd met een witte lijn, de Dow Jones-index met een gele lijn. De grafiek toont ook het groeipercentage van deze activa. In het geval van CPI is het 137 procent, terwijl de Dow Jones nul is. De conclusie is simpel, tijdens economische stagflatie moeten we aandelen vermijden, want ondanks het behoud van hun waarde uitgedrukt in valuta, verliezen ze waarde. Een andere activa om te bekijken kijken is goud.

De onderstaande grafiek toont de goudprijs en hoe deze zich gedraagt tijdens stagflatie in de Verenigde Staten.

Goud, als een van de weinige activa, heeft een zeer hoog rendement opgeleverd. Van 1972 tot 1980 behaalde goud een rendement van 918 procent. Goud is, net als in het geval van inflatie en deflatie, een actief dat echt de moeite waard is om in te investeren en wordt vaak beschouwd als een safe haven.

Stagflatie zorgt voor risicoaversie bij beleggers. Ondernemers verminderen de productie en ontslaan werknemers. Er wordt steeds meer onzekerheid gecreëerd omdat niet bekend is wat er in de nabije toekomst kan gebeuren en iedereen zijn investering richt op goud.

Een andere factor die goudnoteringen ondersteunt, zijn de reële rentetarieven, die tijdens stagflatie negatief blijven.

De reële rente is de nominale rente minus de verwachte inflatie.

Als beleggers geen onderpand kunnen zoeken in de rente op obligaties of bankdeposito's, leiden ze al hun kapitaal om naar goud en zoeken ze daar een safe haven. Dit is het natuurlijke instinct van een jager op de markt. Het belangrijkste is niet om geld te verdienen, maar om het kapitaal te beschermen. Tijdens stagflatie smelt ons spaargeld weg. Tijdens de laatste stagflatie in de Verenigde Staten daalde de koopkracht van ons spaargeld zelfs met 60 procent. Wat betekent dit? Als we ons een auto kunnen veroorloven voor 100 duizend USD, dan kunnen we ons na 10 jaar stagflatie een auto veroorloven voor slechts 40 duizend USD.

Conclusie: beleggen tijdens stagflatie

Stagflatie is net zo verwoestend voor de economie als deflatie en inflatie. De belangrijkste reden voor dit fenomeen in het begin is een te grote geldhoeveelheid van de monetaire autoriteiten. Een ander ding zou de groei van zowel grondstoffen als consumptiegoederen kunnen zijn. In tijden van onzekerheid proberen beleggers de productie te verminderen. Het gevolg hiervan is een daling van het bruto binnenlands product en een toename van de werkloosheid.

Stagflatie heeft ook een negatieve impact op de aandelenmarkt. Zoals uit de analyse is gebleken, hadden we in de Verenigde Staten te maken met een onzichtbare crash die zich in de geschiedenis kan herhalen.

Wat u ook kiest om uzelf te beschermen tegen stagflatie, onthoud dat beleggen het risico met zich meebrengt om geld te verliezen. Daarom is het belangrijk om dit risico zoveel mogelijk te minimaliseren door middel van planning, onderzoek en diversificatie van de beleggingsportefeuille.

Investeren bij Admiral Markets

Met een Invest.MT5-account van Admiral Markets kunt u aandelen kopen in meer dan 4.300 bedrijven en meer dan 200 Exchange-Traded Funds (ETF's) en beleggen in grondstoffen zoals goud en zilver. Klik op de onderstaande banner om u vandaag nog te registreren voor een account:

Andere artikelen die u kunnen interesseren:

• Wat is Fundamentele Analyse?
• Wat is een Bear Market? - Komt ere een bear market in 2024?
• Forex Voorspellen: Basis Forex Forecasting Technieken

Over Admiral Markets

Admiral Markets is een meermaals bekroonde, wereldwijd gereguleerde Forex- en CFD-broker en biedt handel op meer dan 8.000 financiële instrumenten via 's werelds populairste handelsplatformen: MetaTrader 4 en MetaTrader 5. Begin vandaag nog met handelen!

Risicobepaling

Dit materiaal bevat geen beleggings- of investeringsadvies en zou niet als zodanig moeten worden geïnterpreteerd, noch als een uitnodiging of aanbieding tot deelname in transacties in financiële instrumenten. Merk op dat dergelijke beurs- en trading analyse geen betrouwbare indicatie zijn voor toekomstige prestaties gezien het feit dat de relevante omstandigheden aan constante verandering onderhevig zijn. Alvorens u enige beslissingen maakt omtrent investeringen, beleggingen of trading, dient u advies in te winnen van een onafhankelijk, financieel adviseur om degelijk begrip van de geassocieerde risico's te verkrijgen.