Najpopularniejsze wskaźniki makroekonomiczne

Każdego dnia na całym świecie publikowane są wskaźniki makroekonomiczne. Jedne są ważniejsze, inne mniej, jednak w ostateczności liczy się wzrost gospodarczy. Reszta wskaźników makroekonomicznych jest tylko pochodną Produktu Krajowego Brutto. Wskaźniki ekonomiczne służą do opisywania stanu gospodarki na podstawie danych makroekonomicznych. Bez wskaźników ekonomiści oraz ludzie odpowiedzialni za politykę monetarną nie byliby wstanie podejmować dobrych decyzji.

Jednakże na rynku nie brakuje osób, które czekają na ich publikacje. Inwestorzy na podstawie wskaźników ekonomicznych wyszukują odpowiednich gospodarek, które mogą rozwijać się szybciej niż inne, a tym samym są w stanie uzyskać wyższą stopę zwrotu od pozostałych. Bez wskaźników większość osób dokonująca transakcji na rynku byłaby niedoinformowana. Dzięki wskaźnikom możemy również zaobserwować pogarszające się dane makroekonomiczne, które mogą doprowadzić do recesji. W bieżącym artykule przyjrzymy się tylko tym wskaźnikom, które wpływają na rynek.

PKB

Ogólnie rzecz biorąc wzrost PKB oznacza rozwój gospodarczy oraz dobrobyt w kraju. Bezrobocie spada, przedsiębiorcy są skłonni zapłacić więcej za pracownika, wzrastają wydatki konsumentów – reasumując, stajemy się coraz bogatsi. Inwestorzy spoglądając na naszą gospodarkę chcą na tym skorzystać. Na samym początku muszą zakupić naszą walutą, dopiero potem mogą zainwestować swój kapitał na naszym rynku. Dzięki temu dobrobyt w kraju przenoszony jest na notowania giełdowe. Zatem co to jest PKB?

PKB = wartość wszystkich wyprodukowanych przez Polaków dóbr i usług w danym roku

Należy podkreślić, że w podanej definicji chodzi o wartość produktów finalnych, czyli samochód, gotowy komputer lub nawet ilość wykopanych ziemniaków. Inaczej, produkt krajowy brutto jest łączną wartością wyrażoną w pieniądzu wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym kraju w danym roku. Wysokie odczyty PKB świadczą o dobrej kondycji gospodarki, jej spadek jest przejawem niekompetencji władz monetarnych oraz polityków. Dlatego też, każda z osób reprezentujących Polskę, czy też inne państwo na świecie zwraca dużą uwagę na ten wskaźnik.

Wartość PKB uzależniona jest od wartości dóbr i usług, zatem możliwa jest sytuacja, gdy wartość PKB rośnie przy niezmienionej, a nawet spadającej produkcji. Może być to spowodowane tylko rosnącymi cenami. W innym przypadku, gdy ceny spadają, a wartość produkcji rośnie, to PKB może spadać. Aby temu zapobiec zaczęto publikować kilka rodzajów wskaźnika PKB.

• PKB nominalny – produkt krajowy brutto wyrażony w bieżących cenach rynkowych,
• PKB realny – obliczany jest w cenach stałych z wybranego okresu,
• PKB potencjalny – maksymalna wartość produkcji, która gospodarka jest w stanie wytworzyć przy zachowaniu stabilności cen, który zależy od kapitału, ziemi oraz dostępnego nakładu pracy. Jest to hipotetyczny wzrost produktu krajowego brutto w gospodarce.

Dzięki odczytom PKB inwestorzy są wstanie wywnioskować, z jakim tempem gospodarka będzie się rozwijała. Przede wszystkim odpowiedzą sobie na bardzo ważne pytanie: „czy warto dokonać inwestycji w tym państwie?". Jeżeli odpowiedź jest twierdząca, to kapitał zostanie przekierowany na giełdę danego państwa. Natomiast słabe odczyty produktu krajowego brutto świadczą o nadciągającej recesji gospodarczej. Wpłynie to na politykę monetarną prowadzoną przez bank centralny, a także zachowanie polityków. Dla potwierdzenia powyższych rozważań zaprezentowano poniższy wykres, na którym widać parę walutową NZD/USD oraz PKB przypadające na jedną osobę w Nowej Zelandii.

PKB jako indeks przypadające na jedną osobę w Nowej Zelandii na tle kursu walutowego NZD/USD

Źródło: Bloomberg

Jak widać na powyższym wykresie, wzrost PKB (linia biała) automatycznie przełożył się na wzrost kursu waluty NZD/USD. Warto zauważyć, że rozwój gospodarczy kształtuje się w długoterminowy cyklach. Jeżeli jesteśmy w stanie wyśledzić taki trend, to wiemy gdzie pokierować swój kapitał. Ponadto, najważniejszą rzeczą jest tak naprawdę prognoza wzrostu, a nie same odczyty. Jeżeli inwestorzy spodziewają się, że rozwój gospodarczy jednego państwa będzie o wiele szybszy niż drugiego, to tam napłynie kapitał. Na powyższym wykresie przedstawiono również prognozę wzrostu gospodarczego dla gospodarki nowozelandzkiej. Podsumowując wzrost gospodarczy automatycznie przekłada się na siłę waluty oraz trend na giełdzie, a także na politykę monetarną prowadzoną przez bank centralny.

CPI, PPI - Inflacja

Inflacja jest kolejnym czynnikiem, do którego inwestorzy zwracają uwagę. Aktualnie, inflacja uważana jest za procentową zmianę ogólnego poziomu cen w kolejnych okresach, najczęściej liczoną rok do roku. Gdybyśmy jednak spojrzeli kilkanaście lat wstecz, to inflacja była uważana za wzrost podaży pieniądza w gospodarce. Pomimo tego większość inwestorów zwraca uwagę jedynie na pierwszą definicje inflacji. Najpopularniejszymi miernikami inflacji jest CPI – consumer Price Index oraz PPI – Producer Price Index. Pierwszy z nich dotyczy stopy inflacji cen konsumpcyjnych, drugi inflacji cen producenta.

Każdy z banków centralnych na świecie ma za zadania ujarzmić inflację cenową. Gdy rośnie, to stopy procentowe są podnoszone, natomiast spadek inflacji oznacza spadek stóp procentowych. Umiarkowana inflacja podobnież pozytywnie przekłada się na rozwój gospodarczy. Konsumenci, którzy widzą wzrost cen starają się wydawać pieniądze na bieżąco, natomiast spadek cen prowadzi do większych oszczędności, a to wpływa na mniejszy wzrost gospodarczy. Nadmierna inflacja, powyżej 5 proc. negatywnie wpływa na całą gospodarkę oraz, co ważniejsze, na walutę danego państwa. Dla przykładu proszę spojrzeć na poniższy wykres, gdzie pokazano inflację w Rosji oraz parę walutową USD/RUB.

Inflacja w Rosji na tle pary walutowej USD/RUB

Źródło: Bloomberg

Rosnąca inflacja (linia biała) negatywnie przekłada się na wartość waluty (linia żółta). Nadmierna inflacja pokazuje utratę siły nabywczej aktualnych banknotów. Dla przykładu, gdy inflacja w Polsce sięgałaby 10%, to za rok za to samo 100 zł moglibyśmy nabyć rzeczy tylko za 90zł. Teoretycznie w dalszym ciągu mamy banknot stuzłotowy, jednakże jego siła nabywcza spadła. Rosnąca inflacja jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem, ponieważ może zakończyć się hiperinflacją, a tym samym całkowitym zniszczeniem waluty.Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, do głównym miar mierzenia inflacji należą dwa wskaźniki: CPI oraz PPI.

PPI – wskaźnik cen dóbr produkcyjnych

Miernik obrazujący zmiany cen ustalanych przez producentów na różnych etapach wytwarzania dóbr. Wskaźnik ten można zaliczyć do wskaźników wyprzedzających, ponieważ rosnące ceny produkcji po niedługim czasie powinny wpłynąć na rosnące ceny dóbr konsumenckich.

CPI – wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych

Jak sama nazwa wskazuje, indeks CPI obrazuje wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Wskaźnik ten jest najpopularniejszą miarą inflacji na świecie. Przy obliczaniu indeksu bierze pod uwagę statystyczny koszyk zakupów konsumenta. Jeżeli CPI rośnie, oznacza to, że rosną nasze koszty utrzymania. W drugim przypadku następuje odwrotna sytuacja. Wzrost CPI w długim terminie powinien przełożyć się na wzrost stóp procentowych i odwrotnie. Inwestorzy obserwują ten wskaźnik, ponieważ może być również prognostykiem przyszłych stóp procentowych w gospodarce. Wzrost danego wskaźnika można połączyć z szybszym rozwojem gospodarczym, a także wzrostem podaży pieniądza.

Stopa bezrobocia

Stopa bezrobocia pokazuje aktualny stan rynku pracy, jest też pochodną wzrostu gospodarczego. Jeżeli stopa bezrobocia jest duża, to oznacza, że dana gospodarka się nie rozwija i inwestorzy nie są zainteresowani walutą danego państwa. Słaby rynek pracy jest również oznaką nadchodzącej recesji. Spadająca stopa bezrobocia jest oznaką wzrostu gospodarczego, poprawą koniunktury w państwie, a przede wszystkim dobrobytu. Jeżeli coraz większa ilość osób ma pracę, to w gospodarce znajdzie się większa ilość dostępnego pieniądza do wydania.

Stopy procentowe

Stopy procentowe odzwierciedlają koszt pozyskania kredytu w danej gospodarce. Koszt kredytu jest powiązany z aktualną inflacją. Niemniej jednak czym wyższe stopy procentowe tym lepiej dla oszczędzających. Wysokie stopy procentowe oznaczają także mniejszą podaż pieniądza w gospodarce, a to automatycznie przekłada się na kurs waluty. O restrykcyjnej oraz ekspansywnej polityce monetarnej pisaliśmy we wcześniejszym artykule, zapoznając się z nim wszystko powinno stać się jasne i przejrzyste.

Sprzedaż detaliczna

Sprzedaż detaliczna jest jednym z najbardziej wiarygodnych wskaźników gospodarczych. Sumuje wartość produktów, które zostały zakupione przez finalnych odbiorców na własne potrzeby w danym miesiącu. Wskaźnik ten jest bardzo ważny, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, ponieważ konsumpcja stanowi bardzo dużą część składowej produktu krajowego brutto. Sprzedaż detaliczna bezpośrednio przekłada się na zysk dużych i małych przedsiębiorstw. Sam wskaźnik może być również uznawany za wskaźnik wyprzedzający. Wzrost sprzedaży detalicznej świadczy o dobrej kondycji gospodarczej. Natomiast jej spadek, o możliwej recesji. Największy spadek sprzedaży widać podczas recesji gospodarczej, gdzie niepewność gospodarcza zniechęca konsumentów do wydatków. Reakcja inwestorów na publikacje wskaźnika sprzedaży detalicznej nie należy do dynamicznych, jednakże przy analizie wzrostu gospodarczego nie można go pominąć.

Podsumowanie

W bieżącym artykule zostały zawarte tylko niektóre wskaźniki. Każdego dnia publikowane jest ich kilka razy więcej, natomiast tylko niektóre z nich się liczą. Ponadto każda gospodarka posiada swój urząd statystyczny, który zbiera i konwertuje dane w wskaźniki. Nie sposób zapamiętać ich wszystkich, a tym bardziej nie będziemy w stanie ich śledzić. Każda większa branża zwraca uwagę na co innego. Inwestorzy natomiast z niecierpliwością czekają na te powyższe. Przed publikacją danego wskaźnika za każdym razem możemy zapoznać się z jego prognozą, czyli z oczekiwaniem analityków. Dopiero potem możemy zapoznać się z aktualnym odczytem, jeżeli aktualna wartość przewyższa prognozę, to rynek musi się szybko do tego dostosować. Właśnie z tego powodu na rynku możemy zaobserwować duże ruchy. Liczy się tak naprawdę zaskoczenie.

Wskaźniki ekonomiczne mogą również przewidzieć wcześniej nadchodzącą recesje gospodarczą lub jej spowolnienie. Inwestorzy zawsze powinni zdawać sobie sprawę z aktualnych warunków gospodarczych. Ponadto warto też wiedzieć, że statystyką można manipulować. Niestety agencje rządowe lubią podkolorowywać swoje wskaźniki makroekonomiczne.

O Admirals

Jako regulowany broker zapewniamy dostęp do jednych z najczęściej używanych platform transakcyjnych na świecie. Możesz handlować z nami indeks CFD, akcjami i funduszami ETF.

Ten materiał nie zawiera i nie powinien być interpretowany jako zawierający porady inwestycyjne lub rekomendacje inwestycyjne lub ofertę lub zachętę do zawierania transakcji na instrumentach finansowych. Należy pamiętać, że analizy instrumentów finansowych, które odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości, mogą się zmieniać w czasie. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej, powinieneś zasięgnąć porady niezależnego doradcy finansowego, aby upewnić się, że rozumiesz związane z tym ryzyko.