Stagflacja: dlaczego rynki się jej boją?

Marzec 14, 2025 17:57

Stagflacja w ostatnich miesiącach coraz częściej pojawia się na pierwszych stronach gazet finansowych, szczególnie w odniesieniu do gospodarki USA. Niektórzy analitycy mówią nawet o „strasznym słowie na S”. Choć może się to wydawać przesadą, stagflacja jest zjawiskiem ekonomicznym, które może być szkodliwe dla gospodarki każdej wielkości. 

W tym artykule przyjrzymy się bliżej zjawisku stagflacji i powodom, dla których to pojęcie stało się tak popularne. 

Należy pamiętać, że niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady finansowej.

Czym jest stagflacja?

Stagflacja to stan gospodarki charakteryzujący się wysoką inflacją, wysokim bezrobociem przy bardzo niskim wzroście gospodarczym, a nawet recesji gospodarczej. Kiedy pojawia się stagflacja, ceny produktów i usług rosną, wskaźnik bezrobocia gwałtownie rośnie, a gospodarka nie rośnie w odpowiednim tempie. Dla niektórych ekonomistów stagflacja jest czymś, co można uznać za „idealny zbieg okoliczności”.

Kryzys stagflacyjny z lat 70.: przyczyny i rozwiązanie

Kryzys stagflacyjny z lat 70. XX wieku stanowił jedno z najpoważniejszych wyzwań gospodarczych. Charakteryzował się wysoką inflacją, rosnącym bezrobociem i powolnym wzrostem gospodarczym. Okres ten przeczył tradycyjnym teoriom ekonomicznym, które zwykle zakładały, że inflacja i bezrobocie są ze sobą odwrotnie powiązane.

Co się stało?

Na początku lat 70. XX wieku Stany Zjednoczone i inne rozwinięte gospodarki doświadczyły poważnego kryzysu gospodarczego. Inflacja gwałtownie wzrosła, bezrobocie także, a wzrost gospodarczy uległ stagnacji. Do kryzysu przyczyniło się wiele czynników, z których najważniejszym było embargo naftowe wprowadzone w 1973 r. przez Organizację Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC). Wydarzenie to spowodowało czterokrotny wzrost cen ropy naftowej, co drastycznie zwiększyło koszty produkcji we wszystkich gałęziach przemysłu.

Dlaczego tak się stało?

Jedną z głównych przyczyn stagflacji był szok cenowy w 1973 r. OPEC, w odpowiedzi na wsparcie Zachodu dla Izraela w czasie wojny Jom Kipur, ograniczyło eksport ropy naftowej do Stanów Zjednoczonych i innych sojuszniczych państw. To nagłe zakłócenie doprowadziło do kryzysu energetycznego, w wyniku którego ceny paliw gwałtownie wzrosły. Ponieważ ropa naftowa była podstawowym surowcem używanym w produkcji i transporcie, wzrost kosztów odbił się na gospodarce, sprawiając, że towary i usługi stały się znacznie droższe. Ten szok podażowy odegrał kluczową rolę w zwiększeniu inflacji i spowolnieniu produkcji gospodarczej.

Ponadto polityka gospodarcza prowadzona we wcześniejszych przyczyniła się do pogorszenia warunków. Rezerwa Federalna USA prowadziła luźną politykę pieniężną przez całą końcówkę lat 60. XX wieku w celu zmniejszenia bezrobocia, zwiększenia podaży pieniądza i napędzania inflacji. Kryzys pogłębiło jeszcze bardziej zniesienie systemu z Bretton Woods przez prezydenta Nixona w 1971 r., co spowodowało usunięcie zabezpieczenia dolara amerykańskiego w złocie. Doprowadziło to do deprecjacji dolara, wzrostu cen importu i zwiększenia presji inflacyjnej. Połączenie tych czynników stworzyło idealne warunki, które zaowocowały długotrwałym okresem stagflacji.

Konsekwencje stagflacji dla gospodarki

Najbardziej bezpośrednim skutkiem stagflacji był gwałtowny wzrost inflacji, która w wielu krajach osiągnęła poziom dwucyfrowy. W związku z gwałtownym wzrostem cen konsumenci odnotowali spadek siły nabywczej, co spowodowało, że podstawowe towary i usługi stały się mniej przystępne cenowo. Jednocześnie przedsiębiorstwa musiały zmierzyć się ze wzrostem kosztów produkcji, co doprowadziło do wzrostu cen dla konsumentów i zmniejszenia marży zysku. Wiele firm zostało zmuszonych do redukcji zatrudnienia, co doprowadziło do wzrostu bezrobocia i dalszego osłabienia popytu w gospodarce.

Innym poważnym skutkiem była stagnacja gospodarcza. W obliczu jednoczesnego występowania wysokiej inflacji i wysokiego bezrobocia tradycyjne narzędzia okazały się nieskuteczne. Rządy próbujące pobudzić wzrost gospodarczy ryzykowały wzrost inflacji, a wysiłki mające na celu ograniczenie inflacji często prowadziły do dalszej utraty miejsc pracy. Stopy procentowe ostatecznie wzrosły do ekstremalnych poziomów, aby kontrolować inflację, co sprawiło, że zaciąganie pożyczek stało się droższe zarówno dla przedsiębiorstw, jak i konsumentów. W rezultacie niepewność gospodarcza z lat 70. zniechęciła do inwestycji i spowolniła ogólną produktywność.

Jak rozwiązano problem stagflacji

Kryzys trwał do początku lat 80., dopóki prezes Rezerwy Federalnej Paul Volcker nie podjął drastycznych działań. Agresywnie podniósł stopy procentowe (powyżej 20% w 1981 r.), co wywołało recesję, ale ostatecznie zahamowało inflację. Jednocześnie polityka promująca przedsiębiorczość prowadzona w USA przez Ronalda Reagana sprzyjała produktywności i ekspansji gospodarczej, przywracając zaufanie.

W połowie lat 80. inflacja była już pod kontrolą, wzrost gospodarczy powrócił, a stagflacja stała się historyczną lekcją złego zarządzania gospodarką.

Stagflacja tuż za rogiem? Co mówią analitycy

Analitycy rynkowi nie wahają się wyrażać obaw dotyczących potencjalnego okresu stagflacji. Ekonomiści z Moody’s Analytics zauważyli: „Oczekuje się coraz wyższej inflacji. Ludzie są nerwowi i niepewni wzrostu. Jeśli chodzi o kierunek, to zmierzamy w kierunku stagflacji, ale nie zbliżymy się nawet do tej, jaką mieliśmy w latach 70. i 80., ponieważ Fed na to nie pozwoli”.

Ekonomiści z Bank of America (BoA) twierdzą, że w gospodarce USA istnieje ryzyko stagflacji, jednak spodziewają się, że jej skutki nie będą tak znaczące jak w latach 70. Analitycy BoA zauważyli, że wzrost gospodarczy zwalnia, ale w tym roku może utrzymać się na poziomie trendu lub go przekroczyć. Wspomnieli również, że chociaż inflacja może wzrosnąć, głównie z powodu ceł, prawdopodobnie utrzyma się ona poniżej 3%.

Handel Forex i CFD na towary, akcje, indeksy z Admiral Markets

 Otwierając konto rzeczywiste w Admiral Markets, zyskujesz dostęp do szerokiej gamy możliwości handlowych, obejmujących główne waluty, takie jak dolar amerykański, euro i funt brytyjski, a także metale, energię, akcje i inne aktywa finansowe. Tak zróżnicowany wybór pozwala traderom na wypróbowanie różnych strategii i dostosowanie się do zróżnicowanych warunków rynkowych. 

Handel parami walutowymi i kontraktami CFD wymaga dogłębnej znajomości dynamiki rynku. Admiral Markets wspiera nowych traderów, oferując kompleksowe materiały edukacyjne, w tym e-booki, szczegółowe przewodniki i interaktywne szkolenia. Materiały te pomagają traderom rozwinąć umiejętności niezbędne do analizowania ruchów cenowych, zrozumienia trendów rynkowych i budowania skutecznych strategii handlowych. 

Rozwinięcie umiejętności korzystania z niezbędnych narzędzi zarządzania ryzykiem, takich jak zlecenia stop-loss i take-profit, jest najważniejsze podczas tworzenia planu handlowego. Narzędzia te umożliwiają traderom pewniejsze zarządzanie ryzykiem i ochronę swojego kapitału w warunkach zmiennej sytuacji na rynku. Dzięki strategicznemu stosowaniu tych narzędzi traderzy mogą podejmować lepsze decyzje i zachować pewien poziom kontroli w ciągle zmieniającym się otoczeniu handlowym. 

Należy pamiętać, że handel instrumentami finansowymi, takimi jak Forex i CFD, wiąże się ze znacznym ryzykiem i może nie być odpowiedni dla wszystkich inwestorów. Upewnij się, że w pełni rozumiesz związane z tym ryzyko i w razie potrzeby zasięgnij niezależnej porady finansowej. Wyniki osiągnięte w przeszłości nie są wiarygodnym wskaźnikiem wyników w przyszłości. 

Przetestuj Swoje Strategie Handlowe Na Koncie Demonstracyjnym Admiral Markets Bez Ryzyka

Czy jesteś zainteresowany(-a) ćwiczeniem handlu bez ryzykowania swoich funduszy? Konto demonstracyjne Admiral Markets pozwala na realizację tego celu, jednocześnie handlując w realistycznych warunkach rynkowych. Kliknij poniższy baner, aby już dziś otworzyć konto demonstracyjne:

Handluj na wolnym od ryzyka rachunku demo

Przeprowadzaj transakcje na wirtualnych środkach

 

INFORMACJE O MATERIAŁACH ANALITYCZNYCH:

Podane dane dostarczają dodatkowych informacji dotyczących wszelkich analiz, szacunków, prognoz, przewidywań, przeglądów rynku, cotygodniowych perspektyw lub innych podobnych ocen lub informacji (zwanych dalej „Analizą”) publikowanych na stronach internetowych firm inwestycyjnych Admiral Markets działających pod znakiem towarowym Admiral Markets (zwanych dalej „Admiral Markets”).

Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej prosimy o zwrócenie szczególnej uwagi na następujące kwestie:

  1. To jest komunikacja marketingowa. Treści publikowane są wyłącznie w celach informacyjnych i w żadnym wypadku nie należy ich interpretować jako porady inwestycyjnej ani rekomendacji. Nie został one sporządzone zgodnie z wymogami prawnymi mającymi na celu promowanie niezależności badań inwestycyjnych i nie podlegają żadnemu zakazowi dokonywania transakcji przed rozpowszechnieniem badań inwestycyjnych.
  2. Wszelkie decyzje inwestycyjne każdy klient podejmuje sam. Admiral Markets nie ponosi jednak odpowiedzialności za straty lub szkody wynikające z takiej decyzji, niezależnie od tego, czy została ona podjęta na podstawie treści, czy nie.
  3. Mając na celu ochronę interesów naszych klientów i obiektywność Analizy, Admiral Markets ustanowił odpowiednie procedury wewnętrzne mające na celu zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi.
  4. Analizę przygotował analityk (dalej „Autor”). Autor, Miltos Skemperis – twórca treści finansowych, jest pracownikiem/kontrahentem Admiral Markets. Niniejsza treść jest komunikatem marketingowym i nie stanowi niezależnego badania finansowego.
  5. Choć dokładamy wszelkich starań, aby zapewnić, że wszystkie źródła treści są wiarygodne, a wszystkie informacje są przedstawione, o ile to możliwe, w sposób zrozumiały, aktualny, precyzyjny i kompletny, Admiral Markets nie gwarantuje dokładności ani kompletności żadnych informacji zawartych w Analizie.
  6. Jakiekolwiek przeszłe lub modelowane wyniki instrumentów finansowych wskazane w treści nie powinny być interpretowane jako wyraźna lub dorozumiana obietnica, gwarancja lub implikacja ze strony Admiral Markets dotycząca jakichkolwiek przyszłych wyników. Wartość instrumentu finansowego może zarówno rosnąć, jak i spadać, a zachowanie wartości aktywów nie jest gwarantowane.
  7. Produkty lewarowane (w tym kontrakty na różnicę) mają charakter spekulacyjny i mogą przynosić straty lub zyski. Zanim zaczniesz handlować, upewnij się, że w pełni rozumiesz związane z tym ryzyko.
Miltos Skemperis
Miltos Skemperis Autor tekstów o tematyce finansowej

Miltos Skemperis jest z wykształcenia dziennikarzem i menedżerem biznesowym. Pracował jako reporter w różnych telewizyjnych kanałach informacyjnych i gazetach. Przez ostatnie siedem lat Miltos pracował jako autor treści finansowych.