Cykle na rynkach

Badania empiryczne już dawno wykazały, że rynki nie są efektywne (niestety ekonomiście w dalszym ciągu upierają się przy swoim) i podlegają mniej lub bardziej regularnym cyklom gospodarczym. Teoria cykliczności na rynku została zaczerpnięta z przyrody. Najbardziej powtarzalny cykl w przyrodzie występuje każdego dnia, na samym początku jest jasno, potem nastaje noc. Kolejnym cyklem mogą być pory roku, wiosna, lato, jesień, a na samym końcu zima.

Społeczeństwo na całym świecie przyzwyczajone jest, że wszystko odbywa się w jakiś odstępach czasu, nawet metro w Warszawie przyjeżdża cyklicznie. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim chodzi o ludzką psychikę. Po zaobserwowaniu jakiegoś zjawiska spodziewamy się, że po jakimś czasie po raz kolejny zobaczymy to samo.

Cykle mają różny charakter, czasem są bardzo regularne i powtarzalne jak sinusoida. Jednakże najczęściej występują cykle nieregularne, właśnie z takimi cyklami mamy do czynienia na rynku kapitałowym. Powiedzenia typu „Po siedmiu latach tłustych nadchodzi siedem lat chudych" nie powstało bez powodu. Cykliczność potwierdza również analiza techniczna, która z każdym dniem staje się coraz bardziej popularna. Na rynku możemy rozróżnić kilka cykli: krótkoterminowy, średnioterminowy oraz długoterminowy. Cykliczność na rynkach muszą spełniać trzy właściwości: powtarzalność, przewidywalność oraz harmonię.

Skąd biorą się cykle rynkowe?

Cykle koniunkturalne z jednej strony są naturalne, z drugiej sami jesteśmy za nie odpowiedzialni. Taki obrót spraw powiązany jest z warunkami makroekonomicznymi oraz podażą pieniądza w gospodarce. W ramach rezerwy cząstkowej bank centralny może działać jak termostat, raz pobudzając gospodarkę, innym razem może ją ochłodzić.

W zależności od założeń władz monetarnych można wprowadzić gospodarkę w okres prosperity. Niemniej jednak po jakimś okresie większa podaż pieniądza nie przynosi już zamierzonych efektów i gospodarka przechodzi w recesje. Pomimo tego nie ma poprawnej odpowiedzi na pytanie „skąd się biorą cykle gospodarcze".

Cykle rynkowe ze względu na czas

Ekonomiści odkryli, że cykl gospodarczy za każdym razem wygląda dokładnie tak samo. Odkryte zjawisko nazwali cyklem koniunkturalnym. Cykl koniunkturalny określa występowanie w gospodarce wahań koniunkturalnych w okresach kilkuletnich przy utrzymującym się długookresowym trendzie wzrostu gospodarczego. Teoria ta zakłada, że po fazie kryzysu przychodzi faza depresji, następnie faza ożywienia oraz rozkwitu. Cykl taki pojawia się co kilka lat. Do podstawowych cykli gospodarczych zalicza się:

• Krótkoterminowy – cykl Kitchina trwające 3-4 lata związany ze zmianami zapasów, cen hurtowych oraz rozliczaniem operacji bankowych,
• Średnioterminowy – cykl Juglera trwający 8-10 lat związany ze zmianami wydatków inwestycyjnych oraz Kuznetsa trwający 15-23 lat związany z akumulacją czynników wytwórczych w długim okresie,
• Długoterminowy – cykl Kondratiewa trwający 40-60 lat związany z innowacjami technicznymi.

Wszystkie cykle się dopełniają. W ten sposób możemy rozróżnić krótkoterminowe, średnioterminowe oraz długoterminowe okresy kryzysu, depresji, rozkwitu oraz ożywienia. Podczas kryzysu produkcja spada, giełdy spadają, bezrobocie rośnie. W okresie depresji społeczność myśli, że jest to już koniec obecnego systemu monetarnego. Następnie przychodzi ożywienie. Gospodarka powoli wstaje z nóg, ludzie zaczynają wydawać pieniądze. Na samym końcu rozkwit, w którym panuje zbyt duży optymizm.

Warto podkreślić, że pomimo krótkoterminowych recesji gospodarka znajduje się w długoterminowym trendzie wzrostowym. Oprócz cykli koniunkturalnych na rynku występują także cykle emocjonalne, doskonale widoczne w życiu codziennym, a także na giełdzie.

Cykle rynkowe a emocje

Cykl emocjonalny na rynku połączony jest z indeksami giełdowymi, czyli od bessy do hossy. Po hossie z 2008 roku rynki kapitałowe znalazły się w depresji, społeczeństwo znienawidziło rynek akcji. W tym momencie, po tak dużych spadkach każdy chciał o niej zapomnieć. Jednakże inteligentni inwestorzy patrzą na cenę, a nie emocje. Wtedy, gdy całe społeczeństwo przeżywało jedną z największych depresji, oni dokonywali zakupów.

Kiedy akcje wzrosły, pojawiła się ulga oraz umiarkowany optymizm. Analitycy techniczni dostrzegli trend wzrostowy, notowania kontynuowały swój wzrost. Wtem szeroka publiczność po raz kolejny zagląda na rynek, który cały czas daje pokaźne stopy zwrotu. W ten sposób dochodzimy do euforii na rynku, po tym cały cykl się odwraca. Cykl na rynku akcji związany jest także z efektem okładki, czyli przy dużych wzrostach, na samym końcu hossy fundusze inwestycyjne ogłaszają się w gazetach. Ten sam cykl był widoczny na rynku złota w 2011 roku, wtedy każdy z banków chciał nam sprzedać złoto.

Analitycy na rynku akcji również doszukują się długoterminowych cykli. Raz w górę, raz w dół. Mniej więcej tak to wygląda. Cały rynek giełdowy działa jak jedno, duże wahadło. Przypomina to cykl emocjonalny. Od bardzo przewartościowanych akcji spadamy do niedowartościowanych, sytuacja powtarza się od powstania giełdy, jest to związane też z cyklami koniunkturalnymi oraz cyklem emocjonalnym.

Sprawdź naszą bezpłatną ofertę edukacyjną na różnych poziomach zaawansowania oraz bogaty katalog artykułów i poradników, które pozwolą Ci pewnie stawiać kroki inwestycyjne. Dzięki edukacji i praktyce jesteś w stanie osiągnąć sukces na rynku. Sprawdź, klikając na poniższy baner!

Najpopularniejsze cykle rynkowe

Do najpopularniejszych cyklów giełdowych zaliczamy:

• Cykl notowań – akcje z niedowartościowanych stają się przewartościowane. Giełda działa jak jedno wielkie wahadło. Bynajmniej każda hossa oraz bessa przebiega w inny sposób, jednakże zawsze ma to związek z ludzkim zachowaniem.
• Efekt okładki – jest związany ze stopami zwrotów funduszy akcji oraz pieniężnych. Na samym dnie bessy fundusze pieniężne widnieją na okładce magazynów inwestycyjnych z pokaźną stopą zwrotu. Natomiast podczas rynku byka sytuacja się odwraca. Po spektakularnych stopach zwrotu na okładce pojawiają się fundusze inwestycyjne, które mają zamiar zebrać bardzo duży kapitał inwestycyjny.
• Kraje rozwinięte/rozwijające się – podczas jednej hossy na rynku państwa rozwinięte osiągają lepszą stopę zwrotu, natomiast po bessie, to rozwijające się przejmują prowadzenie,
• Pamięć finansowa – każdy, kto odniósł duże straty w poprzedniej bessie omija rynek kapitałowy szerokim łukiem.
• Prawo regresji do średniej – cykl powiązany z notowaniami. W długim okresie na rynek zawsze zawita korekta.
• Cykl emocjonalny – napędzany przez publiczność. Na samym końcu rynku byka wchodzi publika, czyli osoby, które wcześniej nie miały styczności z inwestycjami. Podczas ostatniej hossy na rynku złota każdy o tym rozmawiał, nawet w autobusie. Jeżeli coś takiego zaczyna się dziać, to należy się ewakuować z rynku.
• Cykl stóp procentowych – powiązany jest z podażą pieniądza banków centralnych. Założenie jest dosyć proste. Niskie stopy procentowe oznaczają drogie nieruchomości oraz aktywa finansowe. Wysokie stopy procentowe przekładają się na niskie ceny aktywów finansowych oraz materialnych.

Oprócz normalnych cykli giełdowych na rynku występują również anomalia:

• Pogoda – otóż to, badania Pana Hirshleifera i Shumwaya udowodniły, że w słoneczne dni stopy zwrotu na indeksach są o wiele większe niż w dni pochmurne. Wniosek? Słońce wpływa na inwestorów i rynki finansowe.
• Pora roku – według Kamstra, Kramera i Levi'ego poziom wolumenu transakcyjnego obniża się jesienią i taki stan przedłuża się do 21 grudnia. Wniosek? Najlepszy czas do inwestycji przypada na lato i wiosnę.
• Efekty godzinowe – W pierwszej godzinie notowań ciągłych w poniedziałki stopy zwrotu były przeciętnie ujemne w przeciwieństwie do innych dni tygodnia, kiedy stopy zwrotu w tym samym etapie sesji były dodatnie.
• Efekt dni tygodnia – badania udowodniły, że najwyższe stopy zwrotu były uzyskiwane w trakcie piątkowych sesji.
• Efekt miesiąca – inaczej efekt stycznia, grudnia.
• Efekt tickera – widoczne podczas bańki dot-comów. Spółka, która była powiązana z Internetem zyskiwała na wartości.
• Efekt splitu – polega na podzieleniu wartości nominalnej akcji. Inwestorzy za ten sam kapitał są wstanie nabyć dwa razy tyle akcji. Wpływa to na nasze samopoczucie.
• Rajd świętego Mikołaja – inwestorzy oraz analitycy zaobserwowali, że akcje notowania akcji od początku do końca grudnia mają tendencje do wzrostów.
• Efekt wygranego meczu – analitycy zaobserwowali, że podczas wygrania meczu w piłkę nożną reprezentacji krajowej następnego dnia można było odnotować wzrosty na giełdzie. W przypadku porażki statystycznie pojawiały się spadki.

Cykliczność na rynku towarowym

Oprócz powyższych cykli na rynku akcji występują również cykle na rynku towarowym. Najpopularniejszy z nich wyjaśnia alokowanie kapitału, który przenosi się z rynku przewartościowanego na rynek niedowartościowany.

Źródło: Tiberius Reseach, Dr. Torsten Dennin, Bloomberg

Od 1970 roku na rynku surowców wystąpiły trzy główne cykle koniunkturalne. Każdy z nich podzielony jest na cztery fazy. Pierwsza faza jest wzrostowa, następnie przychodzi dosyć spora korekta. Osoby, które zapamiętały ostatnie tąpnięcie trzymają się od tego rynku z daleka. Następnie rynek wchodzi w drugą fazę wzrostów, z tym, że stopa zwrotu jest o wiele niższa, niż w pierwszym przypadku. Natomiast ostatnia faza kończy się dużym spadkiem cen surowców. Cały cykl wiąże się z cyklem koniunkturalnym.

Jak skorzystać z cykli rynkowych?

Inwestorzy, którzy znają teorię cykli w gospodarce mają przewagę nad osobami nieposiadającej takiej wiedzy. Największym błędem popełnianym przez osoby zaczynające przygodę z inwestycjami jest lekceważenie cykli gospodarczych. Na samym początku analizy powinniśmy zadać sobie pytanie, w którym etapie cyklu się znajdujemy. Jeżeli widzimy, że ceny akcji są bardzo drogie, np. wskaźnik P/E wynosi 20, to nie powinniśmy dalej interesować się akcjami.

Dodatkowo, gdy w mediach publicznych wszyscy mówią o potężnych wzrostach na rynku akcji, to powinniśmy zastanowić się, czy to nie jest już szczyt cyklu emocjonalnego, gdzie ulica zaczyna dokonywać inwestycji. Na rynku każdego roku znajdują się okazje do zarobienia pieniędzy, z tym, że musimy je umieć znaleźć. Podczas, gdy jedno aktywo jest drogie, to możemy szukać okazji na rynku towarowym. Inwestor żongluje swoim kapitałem pomiędzy drogimi i przewartościowanymi aktywami a niedowartościowanymi. Jeżeli zdajemy sobie sprawę z długoterminowych cykli, to jesteśmy wstanie dobrać odpowiednio swój portfel inwestycyjny i czerpać z tego zyski. W przeciwnym razie jesteśmy skazani na niepowodzenie.

Wnioski

Cykliczność na rynkach została zaczerpnięta z natury. Każdego dnia za horyzontem wstaje słońce oraz za nim zanika. Jesteśmy do tego przyzwyczajeni. Tak samo jest na rynkach. Niektóre z nich trwają całe dekady, inne występują w przeciągu jednego roku. Oprócz zwykłych cykli koniunkturalnych możemy wyróżnić anomalie, które również dają zarobić.

Obecny artykuł był poświęcony jedynie zarysowi cykliczności na rynkach finansowych. W kolejnych artykułach rozwijamy każdy z tych cykli oraz przeprowadzimy badania, czy w ogóle można na ich podstawie dokonać inwestycji. Niemniej jednak warto też wiedzieć, że na rynku obecne są również banki centralne, których celem jest zniwelowanie skutków cyklu gospodarczego. Pomimo tego na temat cykli napisano tysiące książek, która cały czas są aktualne.

Handel z Admiral Markets

Jeśli czujesz się gotowy aby rozpocząć trading bądź artykuł, który przeczytałeś dopełnił Twoją wiedzę dotyczącą handlu na rynku Forex jesteś we właściwym miejscu, ponieważ Admiral Markets zapewnia możliwość handlu na Forex i CFD na ponad 80 parach walutowych. Dodatkowo zapewnimy Tobie:

• Bezpieczeństwo regulowanego, wielokrotnie nagradzanego brokera. Spółki operacyjne Admiral Markets są regulowane przez Financial Conduct Authority, Estonian Financial Services Authority, Cyprus Securities and Exchange Commission oraz Australian Securities and Investments Commission. Przy okazji zdobyliśmy ponad 30 międzynarodowych nagród definiujących najlepszego brokera!
• Tysiące rynków finansowych. Handluj na swoich ulubionych rynkach - CFD na akcjach, walutach, kryptowalutach, indeksach, towarach i innych - wszystko to z jednego konta!
• Najpopularniejsze oprogramowanie tradingowe na świecie. Poznaj najpopularniejsze na świecie platformy transakcyjne, MetaTrader 4 i Metatrader 5.

Kliknij na poniższy baner, aby otworzyć rachunek rzeczywisty już dziś!

Artykuły, które mogą Cię zainteresować

• Analiza cyklu Kondratieva
• Kiedy inwestować na giełdzie?
• Oprogramowanie do symulatorów Forex

O Admiral Markets

Jako regulowany broker zapewniamy dostęp do jednych z najczęściej używanych platform transakcyjnych na świecie. Możesz handlować z nami CFD, akcjami i funduszami ETF.

Ten materiał nie zawiera i nie powinien być interpretowany jako zawierający porady inwestycyjne lub rekomendacje inwestycyjne lub ofertę lub zachętę do zawierania transakcji na instrumentach finansowych. Należy pamiętać, że analizy instrumentów finansowych, które odnoszą się do wyników osiągniętych w przeszłości, mogą się zmieniać w czasie. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej, powinieneś zasięgnąć porady niezależnego doradcy finansowego, aby upewnić się, że rozumiesz związane z tym ryzyko.