Po 1 000 000 000 000 euro QE! Jubileusz Europejskiego Banku Centralnego.

16 miesięcy temu został wprowadzony program luzowania ilościowego w Europe. Od jego startu Europejski Bank Centralny wpompował w obligacje rządowe oraz korporacyjne ponad 1 bilion euro. Jest to kwota, o której nikomu się nie śniło. Inaczej:

• 1 Bilion Euro to więcej niż PKB polskiej gospodarki
• 1 Bilion Euro to więcej niż wartość 18 państw wchodzących w skład Unii Europejskiej
• 1 Bilion Euro to ….

Podsumowując, jest to bardzo duża kwota.

Skutki 16 miesięcznego QE.

Głównym celem wprowadzenia programu QE było pobudzenie wzrostu gospodarczego oraz powrót inflacji w okolicę celu wynoszącego 2%. W II kwartale PKB strefy euro wzrosło o 1.6 procent r/r, natomiast inflacja w sierpniu wyniosła zaledwie 0,2 proc. r/r (prognozowano wzrost na poziomie 0,3 proc.) Jeżeli przyjrzymy się prognozie PKB na 2017 rok, to również nie wyglądają optymistycznie.

Źródło: Bloomberg

Podczas gdy bilans Europejskiego Banku Centralnego rośnie jak na drożdżach to, prognoza rozwoju Unii Europejskiej od samego początku 2016 roku jest obniżana. Spadła z poziomu 1.70 proc. do 1.20 proc.

Natomiast spoglądając na prognozę inflacji, która ma być w Unii Europejskiej za 5 lat możemy dojść do ostatecznego wniosku - program nie działa.

Na powyższym wykresie przedstawiono inflację jakiej inwestorzy spodziewają się za pięć lat. Warto zauważyć, że znajduje się poniżej 2% celu banku europejskiego.

W mojej opinii celem EBC nie jest inflacja oraz wzrost gospodarczy, ale uratowanie niektórych Państw Strefy Euro przed bankructwem. Nadmierny popyt na obligację doprowadził do sytuacji, gdzie bardzo zadłużone rządy mogą kontynuować swoją ekspansję bardzo niskim kosztem.

Świetnym przykładem może być tutaj Hiszpania oraz Portugalia. Rentowność 10 letnich obligacji tych państw jest najniższa w historii.

Gdyby Europejski Bank Centralny nie zwiększył podaży euro oraz nie rozpoczął skupu obligacji rządowych, to Strefy Euro już by nie było. Jeżeli założymy, że ECB zakończy skup obligacji, to po kilku latach niektóre państwa po raz kolejny wpadną w kłopoty i po raz kolejny będzie potrzebne nowe QE. Dlatego też uważam, że głównym powodem wprowadzenia QE było : PRZETRWANIE.

Skup obligacji rządowych doprowadził również do większego wypaczenia rynku niż myślimy, bowiem rentowność niektórych z nich jest ujemna. Oznacza to, że pożyczając komuś pieniądze należy do tego dopłacić. Najgorsze jest to, że również rentowność niektórych obligacji korporacyjnych spadała poniżej zera. Co to oznacza? Firmy emitujące nowy dług są za niego wynagradzane, otrzymują odsetki od zapożyczonego kapitału. Idąc dalej tym śladem, przedsiębiorstwa mogą zarabiać na zaciąganiu nowego długu, a nie na realnej działalności. Czy w takich warunkach praca ma jakikolwiek sens?

Kilka słów na koniec.

Obecny kształt polityki monetarnej ECB przypomina politykę pieniężną Państw III świata. Ostatecznym skutkiem takiego działania przeważnie była hiperinflacja oraz upadek waluty. Na dzień dzisiejszy upadek euro wydaje się bardzo odległym terminem, jednakże zbliża się o wiele szybciej niż myślimy.

Mateusz Groszek
Analityk Rynków Finansowych